Οι άνθρωποι αισθάνονται πιο ευτυχισμένοι, πιο υγιείς και πιο κοινωνικοί όταν ασχολούνται με τη φύση. Οι γνωστικές τους ικανότητες ανεβαίνουν και τα επίπεδα άγχους πέφτουν. Γιατί λοιπόν τόσο συχνά πιστεύεται ότι η φύση βρίσκεται μόνο «εκεί έξω» στην έρημο ή ίσως στα προάστια; Για τον Timothy Beatley, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια, η φύση πρέπει να βρίσκεται παντού, αλλά κυρίως στις πόλεις. Οι πόλεις πρέπει να παραμείνουν πυκνές και βατές, αλλά μπορούν να είναι μοναδικά, αξιομνημόνευτα μέρη μόνο όταν συγχωνεύονται με τη φύση. Εάν σχεδιαστούν και σχεδιαστούν σωστά, τα δάση, οι προκυμαίες, τα πάρκα, οι κήποι και οι δρόμοι μιας πόλης μπορούν να συμβάλουν σε μεγάλο βαθμό στην υγεία και την ευημερία όλων όσων ζουν εκεί. Στο τελευταίο του εξαιρετικό βιβλίο, ο Εγχειρίδιο Βιοφιλικής Πολεοδομίας & Σχεδιασμού, η Beatley συγκεντρώνει όλη την καθιερωμένη επιστήμη, τις σημαντικές περιπτωσιολογικές μελέτες, τον καινοτόμο κώδικα και πρακτικές σχεδιασμού από όλο τον κόσμο σε ένα μέρος. Ακόμα κι αν νομίζετε ότι γνωρίζετε ήδη πολλά για το πώς να ενσωματώσετε καλύτερα τη φύση στις πόλεις, θα υπάρχουν μερικές ενδιαφέρουσες νέες πτυχές σε αυτό το βιβλίο για να τις εξερευνήσετε.
Περίπου το 54 τοις εκατό του παγκόσμιου πληθυσμού ζει τώρα σε πόλεις, περίπου 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Αυτός ο αριθμός αναμένεται να φτάσει το 70 τοις εκατό μέχρι το 2050. Καθώς όλος ο κόσμος πηγαίνει αστικός, έχουμε ένα θεμελιώδες καθήκον μπροστά μας: να κάνουμε τις πόλεις του κόσμου οικολογικά πλούσιες και συναισθηματικά ικανοποιητικές. Όπως το θέτει ο Beatley, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη «δύναμη της φύσης» για να βελτιώσουμε την εμπειρία της ζωής στην πόλη. Όπως αναφέρθηκε αλλού, η αυξημένη αστική φύση και η βελτιωμένη πρόσβαση σε αυτήν μπορούν να ενισχύσουν την ευτυχία, τη δημιουργικότητα και τις γνωστικές ικανότητες, να μειώσουν το άγχος και το έγκλημα, να κάνουν τις κοινότητες πιο πλούσιες και πιο κοινωνικές και ανθεκτικές. Μελέτη μετά από μελέτη καταδεικνύει αυτά τα οφέλη.
Αλλά ο Beatley ανακαλύπτει συναρπαστικά παραδείγματα όπως το Mappiness Project στο Ηνωμένο Βασίλειο. Περισσότεροι από 60.000 Βρετανοί στην καθημερινή τους ζωή παρασύρθηκαν από μια εφαρμογή iPhone που τους ζήτησε σε τυχαίες στιγμές να υποδείξουν πόσο χαρούμενοι ήταν. Στη συνέχεια, οι απαντήσεις κωδικοποιήθηκαν γεωγραφικά σε τοποθεσίες, με τα σχετικά φυσικά χαρακτηριστικά τους. Η μελέτη διαπίστωσε ότι «οι άνθρωποι είναι πιο ευτυχισμένοι όταν βρίσκονται στη φύση. Αυτό είναι ένα από τα κύρια συμπεράσματα του έργου».
Αναφέρει επίσης τους πολλούς τρόπους με τους οποίους οι πόλεις μπορούν να δημιουργήσουν χώρο για τη φύση. Ενώ η δημιουργία συνδέσεων με τις προκυμαίες και η φύτευση περισσότερων δέντρων είναι άσκοπες, ζητά «μια ολοκληρωμένη, πολλαπλών βαθμίδων προσέγγιση», στην οποία οι βιοφιλικές εμπειρίες ενσωματώνονται σε «αλληλένδετες κλίμακες και επίπεδα». Οι βιοφιλικές συναντήσεις ενισχύουν η μία την άλλη και καθώς συσσωρεύονται, τα οφέλη αυξάνονται. Σε καθημερινή βάση, οι άνθρωποι βιώνουν «δόσεις» αστικής φύσης με διαφορετικούς τρόπους – στη βεράντα τους, περπατώντας στο δρόμο, σε ένα παγκάκι στο πάρκο – και μαζί αυτοί συνθέτουν τη συνολική τους «διατροφή στην αστική φύση». Συνιστά να αφιερώνετε χρόνο σε πάρκο ή χώρο πρασίνου τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα, αλλά η επιστήμη εξακολουθεί να έχει αποκαλύψει ποιος είναι αυτός ο ιδανικός χρόνος. Ο Beatley υποστηρίζει την άμεση επαφή σε εξωτερικούς χώρους, όπως το να κάθεσαι κάτω από ένα δέντρο, πάνω από την έμμεση έκθεση στη φύση, όπως σε εσωτερικά περιβάλλοντα ή σε μουσεία φυσικής ιστορίας.
Ο Beatley έχει από καιρό υποστηρίξει μερικές πόλεις ως πρότυπα βιοφιλικών πόλεων, αλλά κάνει περισσότερες λεπτομέρειες για το τι προσφέρουν. Εξερευνά τις ουρανογέφυρες της Σιγκαπούρης που περνούν μέσα από δάση και κάθετους κήπους μέσα σε ουρανοξύστες και τις ολοκληρωμένες προσπάθειες του Ουέλινγκτον να επαναφέρει το τραγούδι των πουλιών αποκαθιστώντας το περιβάλλον και την πρωτοποριακή εκτόξευση του πρώτου θαλάσσιου bioblitz στον κόσμο.
Αλλά περιλαμβάνει επίσης λιγότερο γνωστές ιστορίες επιτυχίας, όπως το Μιλγουόκι του Ουισκόνσιν, όπου 3.000 κενά αγροτεμάχια επαναλαμβάνονται ως κήποι και αστικά αγροκτήματα, και το Σαν Φρανσίσκο Αγγίξτε τον κοινοτικό κήποσχεδιασμένο έτσι ώστε οι τυφλοί και τα άτομα με προβλήματα όρασης να μπορούν επίσης να έχουν μια πολυαισθητηριακή εμπειρία φύσης.
Έπειτα, φτάνουμε στο ξεκάθαρο πώς να πραγματοποιήσουμε βιοφιλικές πόλεις — μέσω έξυπνων πολιτικών, προσεκτικών κανονισμών πολεοδομικού σχεδιασμού και πρωτοποριακών σχεδίων. Υπάρχουν 80 σελίδες με ενδιαφέροντα παραδείγματα, με πολλά έργα αρχιτεκτονικής τοπίου, συμπεριλαμβανομένου του Paley Park στη Νέα Υόρκη, σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα τοπίου Robert L. Zion, το οποίο δικαίως προσδιορίζει ως μια μοναδική πολυαισθητηριακή εμπειρία που καταδεικνύει τη «δύναμη του νερού .» Με το ύψος 20 ποδιών του, αυτό το μικροσκοπικό πάρκο, μόλις το ένα δέκατο του στρέμματος, δείχνει τις απίστευτες δυνατότητες των μικρών αστικών χώρων που έχουν απομείνει.
Τόσα πολλά άλλα έργα αξίζει να διαβάσετε – όπως το Aqua στο Σικάγο, που είναι ένας φιλικός προς τα πουλιά ουρανοξύστης. ο Philadelphia Orchard Projectπου φυτεύει οπωροφόρα δέντρα σε φτωχές κοινότητες. Milkweeds for Monarchs στο Σεντ Λούις, το οποίο παρακίνησε τους πολίτες να φυτέψουν εκατοντάδες κήπους για τις απειλούμενες πεταλούδες Monarch. ο Πρωτοβουλία Healthy Harbor στη Βαλτιμόρη, η οποία λαμβάνει μέτρα για την επίτευξη ενός λιμανιού για κολύμπι και ψαράδες έως το 2020· ο Κάθετο Δάσος, ένας οικιστικός πύργος στο Μιλάνο της Ιταλίας, ο οποίος επεκτείνει τα δέντρα προς τα πάνω μέσω 27 ορόφων. και το 54στρ Πάρκο Qiaoyuan στην Τιαντζίν της Κίνας, η οποία επισκευάζει ένα κατεστραμμένο οικοσύστημα, ενώ αποθηκεύει τα όμβρια ύδατα και δημιουργεί βιότοπο άγριας ζωής.
Ο Beatley ολοκληρώνει με μερικές σκέψεις που μου έκαναν απήχηση σχετικά με το πώς πρέπει να εξελιχθεί ολόκληρο το κίνημα των βιοφιλικών πόλεων. Ως πράσινες πόλεις, πρέπει να στοχεύσουμε στην επίτευξη μιας «δίκαιης βιοφιλίας» στην οποία όλοι ωφελούνται. Δεδομένου ότι μελέτες μετά από μελέτη δείχνουν ότι η πρόσβαση στη φύση μπορεί να βελτιώσει, ακόμη και να επιμηκύνει τη ζωή, είναι βαθιά άδικο να μην έχει κάθε κοινότητα τα θεραπευτικά οφέλη της φύσης. Επιπλέον, πρέπει επίσης να καταλάβουμε πώς να προσεγγίσουμε ένα ολοένα και πιο σταθερό στην τεχνολογία κοινό, το οποίο συχνά αλληλεπιδρά με τη φύση μέσω της κάμερας του τηλεφώνου τους. Προωθεί το βιβλίο της Σου Τόμας Τεχνοβιοφιλίατο οποίο υποστηρίζει ότι μπορούμε να προωθήσουμε καλύτερα τις συνδέσεις με τη φύση μέσω κυβερνοπάρκων — πραγματικά πάρκα που αξιοποιούν το Διαδίκτυο.
